گروه مشاوره

معرفی گروه مشاوره

لامُظاهَرةَ کَالمَشوَرَةِ.

هیچ پشت‌گرمی مطمئن‌تر از مشورت کردن نیست. (نهج‌البلاغه، کلمة ۱۰۹)

مَن شاوَرَ الرِّجالَ شارَکَها فی عُقولِها.

کسی که با مردم مشورت کند در عقل آنها شریک شده است.. (نهج‌البلاغه، کلمه ۱۵۲)

تاریخچه تشکیل گروه:

 تاریخچه تاسیس گروه مشاوره در دانشگاه علامه طباطبایی به قبل از انقلاب بر می گردد.  قبل انقلاب  مدرسه عالی شمیران که بعدها در دانشگاه علامه طباطبایی ادغام گردید دارای رشته مشاوره و راهنمایی  در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد بوده است.  با پیروزی انقلاب اسلامی مدتی این رشته تعطیل شد و مجددا در سال 1367 با توجه ضرورتهای مطرح شده در آموزش و پرورش در دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی راه اندازی گردید. این رشته در ابتدا با عنوان مشاوره و امورتربیتی  راه اندازی شد و سپس به دو گرایش مشاوره و  امورتربیتی  تبدیل گردید.

در سال 1370 دوره کار شناسی ارشد مشاوره تاسیس و با پذیرش 10 دانشجو شروع به فعالیت نمود. در سال 1376 تعداد گرایش های مشاوره به چهار شاخه توان بخشی، خانواده، شغلی و مدرسه رسید.

در سال 1378 اولین دوره دکترای مشاوره راه اندازی و اقدام به پذیرش دانشجو نمود.

جایگاه رشته مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی

گروه اعضای هیئت علمی مشاوره و دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی همواره نقش مهمی را در ایجاد و توسعه رشته مشاوره داشته است و با توجه به ظرفیت هایی که هموار از آن برخودار بوده چشم انداز بالایی در توسعه آینده این رشده خواهد داشت.

اعضای گروه مشاوره و دانشجویان  و فارغ التحصیلان دانشگاه علامه طباطبایی هر سال بیش از 450  مقاله علمی  چاپ نموده اند .

 تا کنون بیش از 280 عنوان  کتاب توسط اساتید و دانشجویان فارغ التحصیل   رشته مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی ترجمه و تالیف شده است.

 در حال حاضر گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی دارای مجله علمی پژوهشی فرهنگ مشاوره و روان درمانی است و از رتبه علمی بسیار عالی برخوردار است.

تعدا قابل توجهی از اعضای هیئت علمی دانشگاه های دولتی ، پیام نو، غیر انتفاعی و دانشگاه آزاد اسلامی از دانش آموختگان رشته مشاوره علامه طباطبایی هستند.

انجمن علمی دانشجویی این دانشگاه یک انجمن فعال است که در 15 سال گذشته هر هفته نشت علمی با عنوا سه شنبه های مشاوره­ای برگزار می­کند و تا کنون بیش از 310جلسه و نشست علمی برگزار کرده است.

 دانش آموختکان این رشته به دلیل نیاز مردم به خدمات مشاوره و همچنین مهارت های بالایی که کسب می کنند   از مقطع ارشد به بالا به راحتی وارد بازارکار شده و به ندرت در شغل یابی با مشکل مواجه می گردند.

اعضای هیئت علمی گروه مشاوره

نام نام خانوادگی اعضای هیات علمی از بدو تشکیل گروه به تفکیک شاغل و بازنشسته

 

توصیف ماهیت و اهداف رشته مشاوره

مشاوره  خدمتی است که همواره در طول تاریخ مورد نیاز انسان بوده است و توسط افراد مختلف و به شکل­های گوناگون به مردم ارایه شده است. در واقع قدمت مشاوره به قدمت تاریخ بشر است. این رشته از خدمات انسانی در طول تاریخ تغییرات و تحولات زیادی را پشت سرگذاشته است. از قرن نوزدهم و بیستم که بسیاری از دانش­های نظری و کاربردی ساختار علمی به خود گرفتند مشاوره نیز در پهنه جامعه با استفاده از یافته­های علوم رفتاری مانند روان­شناسی، علوم اجتماعی، علوم تربیتی، روان پزشکی..... ماهیت و ساختار علمی به خود گرفت و به صورت حرفه تخصصی رشد و توسعه پیدا کرد. در دنیای امروز مشاوره یک حرفه کاربردی است که مردم به طور روز افزونی به خدمات آن نیاز  پیدا می­کنند. هدف این رشته کاربردی همواره کمک به مردم برای داشتن یک زندگی موفق و بدور از آسیب بوده است. متخصصان این رشته در حیطه های گوناگون زندگی فردی و اجتماعی به مردم کمک می­کنند تا به نحوی رفتار و کنش­های خود را انتخاب کنند که در زندگی خود ببالند ، رشد کنند و هرچه بیشتر استعدادها و توانمندی های خود را شکوفا سازند و از آن بهره ببرند و  از سوی دیگر ازگرفتار شدن آنان در برخی مشکلات روحی و اجتماعی پیشگیری کنند همچنین اگر دچار برخی آشوب­ها ،یا گرفتاری های روحی، خانوادگی و یا شغلی و .... شدند مسیر رهایی و نجات را برای آنان هموار سازند. به طور کلی هدف رشته و گرایش­های مشاوره از کارشناسی تا دکتری  تربیت نیروی انسانی متخصص به منظور ارایه خدمات مشاوره­ای در راستای  ارتقاء سلامت روان افراد جامعه از کودکی تا پیری  و پیشگیری از انواع آسیب ها و انحراف های رفتاری و اخلاقی با معیارهای علمی و بومی در حیطه های مختلف شخصی، شغلی، خانوادگی، تحصیلی و توان بخشی افراد دارای شرایط خاص می­باشد. مشاوره خدمتی است که  تمام مردم در هر حالت و درجه­ای از از سلامت روحی و روانی که باشند به آن نیاز دارند. مشاوران آموزش دیده و ماهر در هر موضوعی که مربوط به زندگی شخصی مردم می شود، می­توانند خدمات مفید و موثری در راستای رشد و تعالی ، پیشگیری و درمان نگرانی های روحی و روانی ارایه دهند. همه ما در هر حالتی می­توانیم بهتر از آنچه هستیم باشیم و  در هر وضعیتی هستیم نیازمند مشاورانی هستیم که به ما کمک کنند بهتر از آنچه هستیم باشیم.

شعار و اهداف کلی رشته مشاوره :

رشد – پیشگیری – درمان

* همه ما برای رشدو تعالی در زندگی نیازمند مشاوره هستیم.

*بسیاری از ما برای جلوگیری از گرفتار شدن در برخی مصائب و حالات ناخوش­ایند روحی نیازمند مشاوره هستیم.

*برخی از به دلیل برخی ناخوشی­های روحی الزاما باید از خدمات مشاوران استفاده کنیم.

 

گرایش های رشته مشاوره

مشاوره دارای گرایشهای مختلفی است که برخی از آنها در زیر توصیف شده است

الف- مشاوره شغلی:

شغل و کار بخش مهمی از زندگی آدمی است. خوشبختی و موفقیت در شغل تضمین کنند موفقیت و خوشبختی در بسیاری از حیطه های مختلف زندگی است. مردم از دوران کودکی تا پیری به نحوی با شغل و کار مرتبط هستند و به همین دلیل برای موفقیت در رفتار و عملکرد شغلی خود نیازمند مشاوره شغلی هستند. هر نواع اختلال در رفتار مربوط به شغل می­تواند آسیب سهم ناکی به زندگی فردی و اجتماعی اشخاص وارد کند. مشاوره شغلی  ارایه خدمات مشاوره در حیطه رفتار شغلی به منظور کمک به رشد  و توسعه رفتارو نگرش­های شغلی  مردم در طول مسیر زندگی از کودکی تا پیری ، پیشگیری از بروز انواع رفتارهای مخرب شغلی و درمان انواع آسیب­های رفتار شغلی است به نحوی که موجب رشد فرهنگ سالم کار و اشتغال در جامعه  و افزایش بهره­وری شغلی گردد.

هدفهای مهم این گرایش عبارتند از است.

-ارایه خدمات مشاوره شغلی در سازمانها به منظور رشد حداکثر کارایی افراد شاغل و پیش گیری از رفتارهای ناهنجار شغلی و درمان آن ، شناسایی عوامل مخل بهداشت روانی در محیط کار و مدیریت آن.

- ارایه خدمات مشاوره شغلی به افراد جویای کار و کمک به انطباق آنان با محیط کار. 

- ارایه خدمات مشاوره شغلی به منظور پیشگیری از رشد مشاغل کاذب.

-کمک به افراد آسیب دیده اجتماعی به منظور انتخاب شغل و انطباق با آن.

- ارایه خدمات مشاوره شغلی در مراکز کار درمانی و توان بخشی .

- ارایه خدمات مشاوره شغلی در سازمان ها به منظور هدایت رفتار شغلی به سوی حداکثر بهروی شغلی

- ارایه مشاوره شغلی به افراد جویای کار

- ارایه مشاوره شغلی افراد در فرایند تغییر شغلی

ب - مشاوره مدرسه:

موفقیت درسی و تحصیلی آرزوی همه والدین، معلمان، دانش­آموزان و اولیای جامعه است. شکست تحصیلی زمینه ساز بسیاری از آسیب­های روانی و اجتماعی است. دوران تحصیل دوران رشد و تعالی دانش­آموزان است. هر نوع اختلال در این فرآیند موجب آسیب­های جدی در طول مسیر زندگی شخص می گردد.  عوامل بسیاری در موفقیت تحصیلی دانش­آموزان موثر هستند و مشاوران مدرسه یکی از این عوامل هستند. در شرایط کنونی جامعه دانش آموزان در معرض انواع آسیب­ها می باشند که برای پیشگیری آنان و خانواده­هایشان نیازمند خدمات مشاوره می­باشند. هدف از ایجاد این گرایش تربیت مشاوران متخصص با رویکردهای علمی، بومی و اسلامی به منظور ارایه خدمات مشاوره در مراکز آموزشی  از مقطع پیش از دبستان تا پایان تحصیلات  به منظور رشد و تعالی استعدادهای دانش­آموزان، پیشگیری از آسیب­های روانی و احتماعی  است به نحوی که به افراد در حال تحصیل کمک شود حداکثر سازگاری، پیشرفت و موفقیت تحصیلی راکسب نمایند.

هدفهای این گرایش به این شرح می باشد:

- شناسایی عوامل مخل بهداشت روانی در مراکز آموزشی و کنترل آن.

- کمک به دانش آموزان دارای مشکلات رفتاری و خانوادگی

- برنامه ریزی و ارایه خدمات مشاوره ای به منظور پیشگیری از بروز انواع آسیب های اجتماعی مانند اعتیاد و بزهکاری در بین دانش آموزان.

- هدایت تحصیلی دانش آموزان.

- پیشگیری و درمان افت تحصیلی دانش آموزان.

    -  ارایه خدمات مشاوره ای و مشورتی به معلمان و والدین و ایجاد زمینه های مناسب برای همکاری متقابل آنها.

- شناسایی و توسعه استعداد ها

ج- مشاوره توان بخشی:

در هر اجتماعی گروهی از مردم به دلایل گوناگون گرفتار انواع مشکلات پایدار جسمانی، روانی یا اجتماعی می­شوند که نیازمند خدمات مشاوره­های اختصاصی می­باشند. مشاوره توان­بخشی ارایه خدمات مشاوره با افراد آسیب دیده در حیطه های مختلف جسمانی، روانی و اجتماعی به منظور رشد ، تعالی و استفاده از حداکثر توانمندی­های آنان است همچنین پیشگیری از بروز انواع ناهنجاری ناشی از این آسیب ها یا درمان مشکلات رفتاری و روحی ناشی از آنها است.  این خدمات در سطح فردی ، خانوادگی و اجتماعی ارایه می­گردد.  هدف این گرایش تربیت  نیروی انسانی متخصص به منظور کمک  های روان شناختی به افراد آسیب دیده  در زمینه های  مختلف جسمی، روانی، خانوادگی و اجتماعی  با هدف توانمند سازی روان شناختی  آنها می باشد.  هر آسیبی به طور طبیعی کنش های  روان شناختی  نامساعد  به دنبال دارد که بی توجهی به آن می تواند انواع درمانهای جسمانی و اجتماعی را محدود نماید. هدف های تربیت متخصصان مشاوره توان بخشی عبارت است از پرورش نیروهای ماهری که بتوانند:

- در باز توانی افراد معتاد و خانواده های آنها ماهرانه ایفای نقش تمایند.

-کمک به بازتوانی روان شناختی  افراد دارای بیماری های صعب العلاج جسمانی و روانی.

- مشاوره توان بخشی به سالمندان.

- مشاوره توان بخشی به خانواده های زندانیان.

- مداخله در بحران روان شناختی ناشی از بروز حوادث طبیعی و غیر طبیعی  مانند زلزله ، آتش سوزی و....

  - مداخله در خودکشی و و پیشگیری از آن

   - مشارکت در برنامه های پیشگیرانه اجتماعی

د- مشاوره خانواده:

 هدف از ایجاد این گرایش تربیت نیروی انسانی متخصص و ماهر با رویکردهای علمی، بومی و اسلامی  به منظور  ارتقاء، استحکام و سلامت خانواده  و مداخله درمانی به منظور رفع جنبه های آسیب زای آن می باشد. هدف این گرایش تربیت افراد ماهر و توانمند ی است که بتوانند فعالیت های زیر را داشته باشند:

-مشاوره پیش از ازدواج.

-درمان تعارض های زناشویی

- پیشگیری از طلاق و درمان زوجهای در حال طلاق.

-مشاوره های پس از طلاق.

-مشاوره در زمینه تربیت فرزند.

-خانواده درمانی برای کمک به درمان بیماری های روحی ناشی ازآسیب های ساختاری خانواده.

 کاربردها ، کار آفرینی و سازمانها مرتبط با رشته و گرایش های مختلف مشاوره:

از آنجا که هدف گرایش­های مشاوره رشد، پیشگیری و درمان است دارای کاربرد وسعیی در  سطح جامعه می­باشد. همه مردم دارای توانمندی هایی هستند که برای رشد نیازمند مشاوره  و راهنمایی می باشند ، گروهی در معرض خطر هستند که برای پیشگیری نیازمند مشاوره و راهنمایی هستند و گروهی دیگر نیز در زندگی شخصی دچار گرفتاری های ارتباطی و روان شناختی شده اند که نیاز مند درمان هستند . بنابر این همه مردم در هر موقعیتی نیازمند خدمات مشاوره ای می باشند. فارغ التحصیلان مشاوره بسته به میزان دانش ، تجربه و مهارت می توانند در تمام سازمانها خدمات مشاوره ای  ارایه دهند.به طور اختصارسازمانهای مرتبط باهریک از گرایشهای مشاور که دانش آموختگان می توانند در آن خدمات مشاوره ای ارایه دهند به شرح زیر است.

 مشاوره  شغلی:  به طور کلی هر جا انسان شاغلی وجود دارد و مردم کار می کنند وجود مشاوره شغلی یک خدمت مفید و سازنده در جهت افزایش بهروری و کارآمدی کارکنان خواهد بود.  مشاوران شغلی می توانند در  هر سازمان و یا مجموعه­ای که مردم فعالیت شغلی دارند فعالیت نمایند،  وزارت کار، ادرات کار و کاریابی وزارت کار در سطح شهرستان­ها، مراکز کاریابی خصوصی، مراکز سازمان فنی و حرفه ای ، مراکر اشتغال حرفه آموزی زندانها، مراکز خود اشتغالی کمیته امداد و سایر مراکز خیریه،سازمان بهزیستی ، مراکز و سازمان های  مرتبط کارآفرینی  و اشتغال، پارک­های فن­آوری،  مراکز نظامی، کلیه مراکز صنعتی و اداری- سازمانی ، مراکز کار درمانی، شهرک های صنعتی و مراکز مشاور خصوصی خدمت نمایند.

مشاوره مدرسه: کلیه مدارس و مراکز آموزش و پرورش از پیش دبستانی تا دبیرستان،مراکز مشاوره دانشگاه ها، مراکز آموزشی غیردولتی ، مراکز راهنمایی تحصیلی غیردولتی، کلیه سازمانهای آموزشی ، مراکز مشاوره خصوصی. مراکز آموزش نظامی، مراکز اعزام دانشجو به خارج از کشور،کلیه سازمان آموزشی نیازمند انواع خدمات مشاوره مدرسه می باشند

مشاوره توان بخشی:  دانش آموختگان این گرایش در سازمانهای بسیاری می توانندخدمات مشاوره ای ارایه دهند که برخی از آنها عبارتند از ، سازمان بهزیستی،کلیه مراکز بیمارستانی به حصوص مراکز بیماری های صعب العلاج ، مراکز هلال احمر، سازمان زندانها، مراکز مشاوره پلیس و نیروی انتظامی، دادگاه های اطفال ، مراکز دادگاهی برای کمک روان شناختی به بزه دیدگان ، مراکز اصلاح و بازپروری بزهکاران.مراکز پیشگیری از جرایم مربوط به قوه قضاییه، مراکز باز پروری معتادان، مراکز سالمندان، مراکز نگهداری از معلولان جسمی حرکتی، مدارس کودکان ناتوان ذهنی و سایر اختلالات رشدی عصبی، مراکز روان پزشکی، مراکز نوتوانی و توانبخشی  جسمی. مراکز مشاوره خصوصی
- مشاوره خانواده: دانش آموختگان این گرایش می توانند با سازمانهای زیر همکاری حرفه ای داشته باشند.
دادگاهای خانواده به منظور پیشگیری از طلاق و مشاوره حین طلاق و پس از طلاق، مشاوره پیش از ازدواج در کلینیک خصوصی، مراکز معاینات پیش از ازدواج، بازتوانی خانوادهای آسیب دیده ناشی از اعتیاد، زندانی شدن در مراکز اصلاحی و تادیبی.  در  کلیه بیمارستان ها بخصوص بیمارستان های که با بیماران صعب العلاج سرو کار دارند خدمات مشاوره خانوده به خانواده های بیمار امری ضروری و مفید جهت انطباق و رشد فرایند های التیام بخش است.

الویت های و چشم انداز آینده گروه مشاوره انشگاه علامه طباطایی

مهمترین الویت های کاری گروه مشاوره در حال حاضر به ترتیب زیر می باشد:

Ø     ایجاد گرایش های جدید در رشته مشاوره شامل:  مشاوره با معتادان، مشاوره دانشجویی، مشاوره سالمندی، مشاوره کودک و نوجوان، مشاوره در مراکز نظامی، مشاوره در سازمان های تادیبی، مشاوره در سازمان، مشاوره در حکمرانی،

Ø     پویایی و نوآوری در سرفصل های آموزشی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکتری

Ø     تلاش در جهت ایجاد گرایش های مختلف در مقطع کارشناسی ارشد  و دکتری

Ø     معرفی و ارتقای گروه در محافل و مراجع علمی- تخصصی ملی و بین المللی

Ø     معرفی  گرایش های مختلف مشاوره به سازمانهای کاربر و افزایش آگاهی آنان  به منظور استفاده عملی از دانش فارغ التحصیلان

Ø     گسترش همکاری های علمی و پژوهشی با مراکز مرتبط

Ø     توسعه فعالیت های  انجمن علمی – دانشجویی مشاوره

Ø     کیفیت بخشی به پژوهش دانشجویان

Ø     بومی سازی پژوهشها و پایان نامه ها

Ø     بومی سازی و کاربردی سازی  رشته مشاوره

Ø     گسترش گفتگوهای علمی و ایجاد فضای گفتمان علمی

Ø     توسعه کاربردهای عملی مشاوره

Ø     بومی سازی محتوای مواد آموزشی به منظور پاسخگویی به نیازهای جامعه

Ø     -کیفیت بخشی و ارتقاء آموزشهای نظری و عملی

Ø     -کیفیت بخشی و ارتقاء پایان نامه های دکتری و کار شناسی ارشد

Ø     -تصویب و برگزاری همایش سالانه بین المللی و یا ملی

Ø     -گسترش همکاری های علمی با کشورهای همسایه در زمینه آموزش و تربیت مشاوره و انجام پژوهش های علمی
- ایجاد مجلات مشاوره شغلی ، مجله مشاوره توان بخشی ، مجله مشاوره مدرسه

Ø     زمینه سازی رشد ایده پردازی ، نظربه پردازی و نو آوری توسط اساتید و دانشجویان رشته مشاوره در سراسر کشور

Ø     فراهم سازی امکان بر’گزاری المپیاد ملی برای دانشجویان مشاوره

Ø     ایجاد قطب علمی مشاوره

Ø     -سازمان دهی فعالیت های علمی و مدیریت دانش علمی مشاوره در کشور

گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی افتخار دارد همه اساتید، دانشجویان و فارغ الاتحصیلان رشته مشاوره در هر دانشگاهی در سطح کشور را عضوی از اعضای خود به پهنای ایرانی اسلامی تلقی کند. آرزو داریم در یک هم­افزایی بزرگ با تمام مشاوران و روان­شناسان در سطح دنیا گام­های موثری را برای کمک به انسانیت در راستای حرکت در مسیر فطرت پاک بشری برداریم تا دنیایی پر از عدالت، انسان دوستی و تعالی بشریت در پرتوی انوار پاک خدایی را رقم بزنیم.

 کلید واژه ها: مشاوره