اولین پیش‌نشست همایش «مادرانگی و سالمندی» در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد
این نشست که به‌عنوان مقدمه‌ای بر همایش اصلی در نظر گرفته شده بود، با هدف بررسی ابعاد مختلف مفهوم مادرانگی و تاثیر آن بر سلامتی جسمی و روانی زنان سالمند برگزار شد. در این نشست، سخنرانان به ارائه دیدگاه‌های علمی، پژوهشی و اجتماعی در ارتباط با موضوع پرداختند و نقش سالمندان را در ارتقای سلامت خانواده و جامعه مورد تحلیل قرار دادند. همچنین، طی این جلسه، به چالش‌ها و فرصت‌های مرتبط با مادرانگی در جامعه معاصر پرداخته شد و زمینه‌هایی برای بحث و گفت‌وگو میان شرکت‌کنندگان فراهم شد.
دکتر علیرضا صادقی، رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، به مشکلات کودکان و سالمندان در ایران پرداخت. او تأکید کرد که این دو گروه به درستی دیده نمی‌شوند و تحقیقات کافی صورت نگرفته است. دکتر صادقی با اشاره به «اشکال و انکار کودکی» و «اشکال و انکار سالمندی» گفت که والدین و نظام آموزشی با دخالت‌های بی‌رویه، کودکی را از کودکان می‌گیرند و در مورد سالمندان نیز مشابه این مشکل رخ می‌دهد. او افزود که چالش‌های سالمندی در زنان بیشتر است. دکتر صادقی همچنین اشاره کرد که ورود مقام معظم رهبری به این موضوعات نشان‌دهنده اهمیت بالای مسئله است.
دکتر سیدجلال میرمحمدی، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی، به چالش‌های پیش‌روی سالمندی و جوانی جمعیت اشاره کرد و گفت که قانون جامعی برای این مسئله تدوین شده است، اما نیاز به قانون کارآمدی برای چالش سالمندی وجود دارد. او تأکید کرد که وزارت بهداشت و دستگاه‌های متولی باید وارد عمل شوند و تغییرات لازم را در سند هفتم توسعه ایجاد کنند.
میرمحمدی پیشنهاد کرد که از طریق کمیسیون‌های اجتماعی و بهداشت و درمان مجلس، و همچنین کمیسیون آموزش، می‌توان لایحه حمایت از حقوق سالمندان را تدوین و به دستور کار مجلس آورد. او گفت که تغییر جایگاه شورای سالمندی مشکلی را حل نمی‌کند و مجلس نمی‌تواند طرح‌هایی با بار مالی بالا پیشنهاد دهد، اما مشروط به همکاری دولت، از حمایت از لایحه سالمندی موافق هستند
دکتر عبدالله معتمدی، استاد روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی، در جلسه‌ای به بررسی وضعیت سالمندی در ایران پرداخت. او اشاره کرد که جمعیت ایران به حدود 86 میلیون نفر رسیده و 6.5 میلیون نفر از آنها بالای 65 سال هستند.دکتر معتمدی تأکید کرد که تغییرات جمعیتی ایران بسیار سریع‌تر از اروپا رخ می‌دهد و تا سال 1430، حدود 30 درصد جمعیت کشور بالای 60 سال خواهد بود. او همچنین به افزایش جمعیت سالمندان به دلیل کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی اشاره کرد.
وی بیان کرد که حدود 80 درصد سالمندان ایران به بیماری‌های مختلفی مبتلا هستند و 35 درصد هزینه‌های بستری بیمارستان‌ها مربوط به سالمندان است. دکتر معتمدی از نبود توجه کافی به سالمندی در برنامه‌های توسعه کشور انتقاد کرد و گفت که سند ملی سالمندی تدوین شده، اما هنوز اجرایی نشده است. در پایان، او بر اهمیت سیاستگذاری‌های مناسب و ایجاد الگوهای جدید برای نگهداری سالمندان در خانواده‌ها تأکید کرد.
دکتر محمدجواد محمودی، رئیس موسسه تحقیقات جمعیت‌شناسی وزارت علوم، درباره سالمندی جمعیت کشور دو رویکرد اصلی مطرح کرد: پذیرش وضعیت فعلی و بررسی نحوه برخورد با سالخوردگان، یا بررسی علت به وجود آمدن سالخوردگی جمعیت. او هشدار داد که ادامه رشد جمعیت سالخورده بدون تدابیر لازم، منجر به کمبود حمایت اقتصادی و مراقبتی خواهد شد.او به چالش‌های فاز دوم گذار جمعیتی شامل کاهش نرخ باروری، کاهش نسبت جمعیت سن کار، و افزایش سالمندی جمعیت اشاره کرد.
دکتر احمد دلبری، رئیس انجمن سالمندشناسی و رئیس مرکز تحقیقات سالمندی دانشکده علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، در همایش به بررسی معضلات سالمندی در ایران پرداخت. او بیان کرد که با وجود افزایش امید به زندگی، اگر کیفیت زندگی سالمندان تضمین نشود، چالش‌های زیادی به همراه خواهد داشت. دلبری هشدار داد که کمبود نیروی متخصص سالمند نیز یک چالش بزرگ است و باید توجه بیشتری به این مسئله شود. او خاطرنشان کرد که حدود 80 هزار سالمند در تجرد قطعی به سر می‌برند و این عدد در آینده به بیش از 2 میلیون و 700 هزار نفر خواهد رسید. دلبری تأکید کرد که باید الگوهای جدیدی برای نگهداری سالمندان ایجاد شود و تغییرات در میانسالی برای پیشگیری از مشکلات در دوران پیری اهمیت دارد.
دکتر مژگان رضازاده، رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور، به چالش‌های سالمندی در ایران اشاره کرد و گفت که این مسئله یکی از ابرچالش‌های پیش‌روی بسیاری از کشورها است. او توضیح داد که پژوهش ها نشان می دهد مادران سالمند با نگهداری از نوه‌های خود دیرتر دچار آلزایمر می‌شوند و از سلامت روان بیشتری برخوردارند و این نشان می دهد که توجه به مساله سالمندی از ابعاد مختلفی باید صورت بگیرد.
دکتر سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران ایران، به چالش‌های سالمندان در کشور اشاره کرد و گفت که نظام رفاه و تأمین اجتماعی کارآمد نیست. او تأکید کرد که اصول 21 و 29 قانون اساسی به حقوق زنان و سالمندان اشاره دارد، اما وضعیت مالی سالمندان همچنان نامطلوب است .دکتر موسوی چلک همچنین به کمبود متخصصان در حوزه سالمندی و نگرانی از بحران‌های آینده اشاره کرد و گفت که سیستم مداخلات در حوزه سالمندی به‌طور کامل تعریف نشده است. او افزود که بسیاری از سالمندان فرصت زندگی کردن را تجربه نمی‌کنند و این بدترین اتفاق برای سالمندان است. وی تأکید کرد که دوران طلایی زندگی برای سالمندان تنها با جدی گرفتن دغدغه‌های آنها و برنامه‌ریزی‌های لازم توسط مسئولان و نهادهای مختلف ممکن خواهد بود.
دکتر معصومه اسمعیلی، رئیس انجمن مشاوره ایران، در نشست به روندهای طبیعی و غیرطبیعی در زندگی انسان‌ها اشاره کرد و گفت که دستکاری این روندها باید با برنامه‌ریزی دقیق انجام شود. او توضیح داد که در گذشته سالمندان به‌عنوان افراد محترم و ذخیره‌های نسلی شناخته می‌شدند، اما امروز مشغله‌های زندگی باعث شده که خانواده‌ها و کودکان کمتر فرصتی برای سالمندان داشته باشند. دکتر اسمعیلی تأکید کرد که کشور ما نیاز به راه‌حل‌های خاص خود دارد و نباید سالمندان را از خانواده‌ها جدا کرد. او همچنین اشاره کرد که موضوع سالمندی نباید با بحران جمعیت تداخل پیدا کند و باید جوانان را برای ازدواج و فرزندآوری تشویق کرد.
دکتر فرح‌بخش مدیر گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی بیان کرد که بحران سالمندی در حال حاضر بیشتر مربوط به آینده است و کشور هنوز با آن مواجه نشده است. او بر اهمیت فرهنگ‌سازی در تعامل با سالمندان و تربیت نیروی متخصص تأکید کرد و گفت که نباید تصور کنیم سالمندان از کار افتاده‌اند و نیازی به فعالیت ندارند. دکتر فرح‌بخش متناسب‌سازی آپارتمان‌ها برای سالمندان را به‌عنوان یک راهکار جایگزین سرای سالمندان پیشنهاد کرد.
دکتر احمد دراهکی، مدیر گروه جمعیت‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، در نشست به سالمندی جمعیت به‌عنوان یک تحول خاموش و بی‌صدا اشاره کرد که پیامدهای عظیمی در تمامی عرصه‌های زندگی خواهد داشت.
وی به وضعیت زنان سالمند اشاره کرد و گفت که ۴۳ درصد از زنان سالمند همسران خود را از دست داده‌اند و حدود ۱۰ سال بدون سرپرست زندگی می‌کنند.
دکتر مهشید فروغان، استاد روانپزشکی سالمندان، در نشست درباره اهمیت توجه به سالمندی و پیشگیری از آسیب‌های آن صحبت کرد. او تأکید کرد که نباید به مسئولان وابسته بود و باید به سمت توانمندسازی سالمندان و خانواده‌ها حرکت کرد. دکتر فروغان گفت سالمندی هم یک بحران و هم یک فرصت است و بر لزوم بازنگری در قوانین بازنشستگی و بیمه برای کمک به سالمندانی که توانایی ایفای نقش فعال در جامعه را دارند، تأکید کرد .
دکتر نسیبه زنجری، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات سالمندی، در نشست بیان کرد که این جمعیت نیازمند خدمات خاصی هستند و بر اهمیت آموزش میانسالان برای داشتن سبک زندگی سالم تأکید کرد. برای رسیدن به سناریوی سالمندی سعادتمند، دکتر زنجری پنج پیشران اصلی را برشمرد: مشارکت فعال، بازارهای حمایتی، صندوق‌های بازنشستگی توانمند، حکمرانی هوشمندانه، و توزیع رفاه برابر. او تأکید کرد که این پیشران‌ها باید هم‌زمان و عملیاتی شوند.
نظر شما :