فریده مصطفی زاده

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی محیط یادگیری مبتنی بر سازنده‌گرایی در رشته مامایی صورت گرفت. پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش، آمیخته از نوع اکتشافی متوالی بود. میدان پژوهش شامل ۱۷ جلد کتاب، ۲۳ پایان‌نامه و رساله، ۸۶ مقاله و ? سند مرتبط با آموزش مامایی، آموزش پزشکی، آموزش پرستاری، آموزش بهداشت، نظریه سازنده‌گرایی، محیط‌های یادگیری سازنده‌گرا و یادگیری در محیط واقعی بود. همچنین، برای بررسی جامع این منابع از روش مرور نظام‌مند و برای تعیین اعتبار درونی روش پیمایشی نظرسنجی بکار رفت. جامعه آماری اعتباریابی الگو شامل اساتید و متخصصان رشته تکنولوژی آموزشی و آموزش مامایی و پرستاری و پزشکی و بهداشت بود که نمونه های آماری با روش هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌های بخش کیفی، پرسشنامه محقق ساخته سنجش اعتباریابی درونی بود. روایی محتوایی پرسشنامه توسط متخصصان تأیید و علاوه بر آن به صورت کمی با دو شاخص‌ نسبت روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی به ترتیب   ۷۶/۰ و ۹?/۰ محاسبه شد. بر اساس نتایج بخش کیفی پس از طبقه‌بندی ۱۲ زیر مقوله و ۸ مقوله اصلی الگو محیط یادگیری سازنده گرا ، مساله محوری ، فرایند محوری ، تکیه گاه سازی ، اجرا ، مشارکت فعال ، بهبود عملکرد و ارزیابی دانشجوی مامایی   بود. در نهایت بر اساس مقوله‌های اصلی و زیر مقوله‌ها، الگوی طراحی محیط یادگیری مبتنی بر سازنده‌گرایی در رشته مامایی تدوین و سپس الگوی مفهومی و الگوی روندی طراحی شد. در بخش کمی به منظور اعتباریابی بیرونی الگو از روش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش،کلیه دانشجویان رشته کارشناسی پیوسته مامایی ورودی مهرماه (۱۳۹۸ (?? نفر) بودند که در   نیمسال   دوم سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ واحد کارآموزی داخل جراحی در عرصه را انتخاب کرده بودند. فرضیه‏‌ی تحقیق   این بود که الگوی طراحی محیط یادگیری اموزش بالینی مبتنی بر رویکرد سازنده‌گرایی   بر روی   بهبود خودکارآمدی عملکرد کاراموزان مامایی تاثیر دارد و   ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه خودکارآمدی   عملکرد بالینی توسط چراغی و همکاران (۱۳۸۷) در مقیاس پنج درجه ای لیکرت بود.   برای تحلیل داده‌ها و   بررسی اثر بخشی الگو بر روی   خودکارامدی عملکرد دانشجویان مامایی از میانگین نمرات   بین دو گروه آزمون و شاهد و همچنین   از تحلیل   کوواریانس یک متغیره با استفاده از نتایج حاصل از مقایسه پیش ازمون استفاده شد. نتایج آزمون نشان داد که نمرات گروه آزمایش در پس آزمون   خودکارآمدی عملکرد بالینی به طور معناداری نسبت به گروه شاهد   افزایش یافت و می توان ادعا نمود که ،آموزش از طریق   الگوی محیط یادگیری   مبتنی بر سازنده‌گرایی   درآموزش   بالینی دانشجویان مامایی بر بهبود خودکارآمدی عملکرد بالینی دانشجویان مامایی   تأثیر داشته   است . با توجه به اینکه اجرای این الگو به‌طور معناداری موجب افزایش خودکارآمدی عملکرد بالینی در گروه آزمایشی شده است، توصیه می‌شود مراجع آموزشی مامایی این الگو را به عنوان یک رویکرد نوین آموزشی در برنامه‌های بالینی خود جایگزین یا مکمل روش‌های سنتی نمایند.

کلید واژگان: یادگیری مبتنی بر مسئله ، رشته مامایی، ، خودکارآمدی عملکرد بالینی